Za cukrzycę ciążową uznaje się tylko tę hiperglikemię, która pojawia się po raz pierwszy w ciąży. Może się jednak zdarzyć, że dopiero, gdy kobieta spodziewa się dziecka, zostanie rozpoznana choroba, która rozwijała się przed zapłodnieniem. Dlatego konieczne jest dalsze monitorowanie stanu zdrowia po porodzie, a w razie potrzeby podjęcie odpowiedniego leczenia.
CZYM JEST CUKRZYCA CIĄŻOWA?
Cukrzyca ciążowa jest stanem, w którym utrzymuje się podwyższone stężenie glukozy we krwi. Pojawia się ona wyłącznie u tych kobiet, które przed ciążą nie miały rozpoznanej cukrzycy. Zaburzenie to ustępuje po porodzie.
Przyczyną cukrzycy ciążowej jest wzrost stężenia niektórych hormonów. Mowa o: estrogenach, progesteronie, laktogenie łożyskowym i prolaktynie. Są one antagonistami insuliny, co oznacza, że blokują jej działanie na tkanki. Stąd właśnie wzrost stężenia glukozy we krwi.
JAKIE SĄ OBJAWY CUKRZYCY CIĄŻOWEJ?
Objawy cukrzycy ciążowej zwykle się nie pojawiają. Podwyższony poziom stężenia glukozy we krwi jest możliwy do wykrycia tylko dzięki badaniom laboratoryjnym. Dlatego tak ważne jest, aby każda ciężarna zgłaszała się na regularne kontrole.
JAK ROZPOZNAĆ CUKRZYCĘ CIĄŻOWĄ?
Cukrzycę ciążową rozpoznaje się przy pomocy badania laboratoryjnego, jakim jest test doustnego obciążenia glukozą. Jest on wpisany w standard opieki nad ciężarną. Przeprowadza się go u wszystkich kobiet między 24 a 28 tygodniem ciąży. Lekarz może zdecydować o jego wcześniejszym wykonaniu, jeżeli przyszła mama znajduje się w grupie ryzyka wystąpienia hiperglikemii.
Rozpoznanie cukrzycy ciążowej stawia się, jeżeli poziom glukozy (wystarczy spełnić tylko jedno z poniższych kryteriów):
- na czczo wynosi 92 mg/dl (5,1 mmol/l) lub więcej,
- w 60 minucie badania wynosi 180 mg/dl (10 mmol/l) lub więcej,
- w 120 minucie badania wynosi 153 mg/dl (8,5 mmol/l) lub więcej.
Badanie wykonywane w celu wykluczenia lub rozpoznania cukrzycy ciążowej jest proste i bezbolesne, jednak długotrwałe. Przeprowadza się je niemal w każdym laboratorium medycznym. Kobieta powinna się do niego zgłosić na czczo, w godzinach porannych. Materiałem do analizy jest próbka krwi pobierana z żyły łokciowej.
W pierwszym etapie określa się stężenie glukozy na czczo. Następnie ciężarna musi wypić roztwór zawierający 75 g glukozy. Proszona jest o odpoczynek w pozycji siedzącej i ponowne zgłoszenie się na pobranie krwi po upływie 60 i 120 minut.
JAK WYGLĄDA LECZENIE CUKRZYCY CIĄŻOWEJ?
Leczenie cukrzycy ciążowej opiera się przede wszystkim na stosowaniu specjalnej diety i wdrożeniu codziennej aktywności fizycznej. Wskazane jest spożywanie posiłków w regularnych odstępach czasu oraz wybieranie produktów o niskim indeksie glikemicznym. Z jadłospisu trzeba całkowicie wykluczyć jedzenie zawierające cukier – są to przede wszystkim słodycze, napoje gazowane, ale też niektóre płatki śniadaniowe, dżemy i gotowe produkty. Ważne jest także zastąpienie produktów pszennych pełnoziarnistymi.
Aktywność fizyczna przy cukrzycy ciążowej musi być dostosowana do stanu i samopoczucia. Zaleca się sporty, które angażują duże mięśnie. Są to: jazda na rowerze stacjonarnym, nordic walking, marsz, pływanie, aerobik. Dobrym pomysłem jest także joga. Nie należy natomiast podejmować aktywności fizycznej bez konsultacji z lekarzem. Farmakologiczne leczenie cukrzycy ciążowej wiąże się z koniecznością zastosowania insuliny.
CZY CUKRZYCA CIĄŻOWA JEST GROŹNA DLA DZIECKA?
Cukrzyca ciążowa wymaga rozpoznania i odpowiedniego leczenia, ponieważ wiąże się z groźnymi skutkami dla dziecka. Przede wszystkim może wystąpić makrosomia. Jest to zaburzenie objawiające się zbyt dużą masą urodzeniową noworodka. Dodatkowo po porodzie u dziecka może pojawić się hipoglikemia. Cukrzyca ciążowa zwiększa też ryzyko wystąpienia wad wrodzonych lub wcześniactwa.
CUKRZYCA CIĄŻOWA PO PORODZIE
Cukrzyca ciążowa po porodzie ustępuje. W czasie połogu kobieta powinna regularnie sprawdzać poziom glukozy we krwi oraz stosować się do zaleceń lekarza dotyczących postępowania leczniczego. Warto jednak zaznaczyć, że ciężarne, u których występowała hiperglikemia, są w grupie ryzyka jej wystąpienia w przyszłości.
Zdarza się, że stężenie glukozy we krwi nie wraca do normy po porodzie. Oznacza to, że u danej kobiety nie występowała cukrzyca ciążowa, ale normalna cukrzyca, która została rozpoznana przypadkowo w ciąży. W takiej sytuacji konieczne jest kontynuowanie leczenia do końca życia.
Wysłane z iPhone’a