Rozstępy w ciąży to powszechny kobiecy problem. Białe lub różowo-sine linie pojawiają się zazwyczaj około szóstego miesiąca ciąży i utrzymują się jeszcze długo po porodzie. Czasem zostają na zawsze. Dzieje się tak, ponieważ rozstępy w ciąży powstają w konsekwencji zaniku włókien sprężystych w obrębie skóry właściwej. Są wywołane zmianami hormonalnymi i szybkim przyrostem masy ciała. Walka z rozstępami wcale nie jest łatwa, dlatego tak ważne jest, by spróbować im zapobiegać – choć to również nie jest proste.
Kiedy pojawiają się rozstępy w ciąży?
Rozstępy w ciąży pojawiają się wówczas, gdy znajdujące się na poziomie skóry właściwej włókna sprężyste zanikają. Dzieje się tak z dwóch powodów. Pierwszym jest bardzo szybki przyrost masy ciała typowy dla okresu ciąży. Skóra kobiety spodziewającej się dziecka staje się bardziej elastyczna, lecz gwałtownie się rozciąga. Napięcie skóry jest tak duże, że bardzo często dochodzi do tzw. rozłamu tkanki łącznej, co daje się zauważyć właśnie pod postacią rozstępów. Drugim powodem ich powstawania są burzliwe zmiany hormonalne, które w dużym stopniu wpływają na elastyczność skóry. W trakcie ciąży zwiększa się ilość kortyzolu (hormonu kory nadnerczy) oraz estrogenów (żeńskich hormonów płciowych). Ich zwiększony poziom może zaburzać pracę fibroblastów – komórek skóry właściwej, odpowiedzialnych za produkcję kolagenu i elastyny, zapewniających elastyczność i sprężystość skóry.
Rozstępy w ciąży najczęściej pojawiają się w II trymestrze, około szóstego miesiąca. Najczęstszym problemem są rozstępy na brzuchu w ciąży, jednak newralgiczne miejsca na ciele to także skóra na piersiach, odcinku krzyżowo-lędźwiowym, biodrach, udach i pośladkach. Gdy zaczynają sie powstawać rozstępy w ciąży towarzyszy im zwykle jest uczucie delikatnego świądu. Na początku, rozstępy to czerwonosinawe lub niebieskie linie rozłożone na skórze liniowo lub promieniście. W tym czasie najłatwiej je usunąć. Po upływie około trzech miesięcy rozstępy w ciąży zmieniają kolor. Stają się coraz bledsze, aby w ostatniej fazie przypominać blizny w kolorze kości słoniowej czy też jasnego kremu. Jeśli rozstępy po porodzie zmieniają zabarwienia, pozostają czerwono sinawe bądź niebieskawe, jak w I fazie zapalnej, może to świadczyć o zaburzeniach hormonalnych.
Jak zapobiegać rozstępom w ciąży?
Powstawanie rozstępów w ciąży w dużym stopniu jest uwarunkowane genetycznie. Jeśli szpetne linie pojawiły się w okresie dojrzewania, bardzo prawdopodobne, że pojawią się znowu – na przykład, gdy kobieta zajdzie w ciążę (przechodzi menopauzę lub podjęła leczenie sterydowe). Poza genetyką są także inne czynniki predysponujące do uszkodzenia włókien sprężystych skóry. To przede wszystkim:
- rodzaj karnacji – kobiety z jasną karnacją, cienką i delikatną skórą są bardziej narażone na powstawanie rozstępów;
- nadwaga i otyłość prowadzą do rozłamu tkanki łącznej;
- wiek matki – z wiekiem liczba włókien kolagenowych i sprężystych naturalnie maleje. Skóra staje się mniej elastyczna i bardziej podatna na uszkodzenia wewnętrzne.
Mając to na uwadze, staje się jasne, że najlepszym sposobem zapobiegania rozstępom w ciąży jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała. Na szczęście dziś coraz więcej mówi się o zdrowym odżywianiu kobiet w ciąży. Coraz więcej ciężarnych rozumie, jak szkodliwe jest powiedzenie ,,jesteś w ciąży – jedz za dwoje” i zdaje sobie sprawę, jak ważny jest ruch na świeżym powietrzu. Łatwo ulegać ciążowym zachciankom, lecz znacznie trudniej zwalczyć ich widoczne gołym okiem konsekwencje – dodatkowe kilogramy, cellulit, również rozstępy. Chcąc się ich ustrzec, w pierwszej kolejności należy o siebie dbać – właściwie się odżywiając i zapewniając sobie odpowiednią dawkę ruchu – może to być codzienny spacer lub zajęcia jogi dla ciężarnych. Obecnie jest wiele możliwości!
Zastanawiając się, co na rozstępy w ciąży, należy omówić także kwestię specjalistycznych kosmetyków, które wiele przyszłych mam włącza do wyprawki ciążowej. Wprawdzie nie ma badań, które jednoznacznie potwierdziłyby skuteczność emulsji czy olejku na rozstępy w ciąży, aczkolwiek można je stosować profilaktycznie, tym bardziej, że pozwalają nawilżyć i natłuścić skórę, łagodząc tym samym uciążliwe swędzenie. Tego rodzaju kosmetyki warto wykorzystać do automasażu (o to, jak go dobrze wykonać, najlepiej zapytać położną lub fizjoterapeutę). Wsmarowywanie olejku na rozstępy w ciąży w skórę to dobry sposób na poprawę jej elastyczności. To także świetna forma relaksu, którą bezsprzecznie każda ciężarna powinna sobie zapewnić, chociażby raz dziennie. Podobnie, jak domowe, delikatnie złuszczające skórę peelingi, wykonywane podczas niezbyt gorącej kąpieli.
Co zrobić, aby usunąć rozstępy po ciąży?
Usuwanie rozstępów to trudne i długotrwałe zadanie. Najlepiej, gdy walkę rozpocznie się od razu, jeszcze kiedy pojawią się rozstępy w ciąży. Świeże zmiany skórne są bardziej podatne na działanie różnego rodzaju substancji aktywnych niż zmiany utrwalone. Dlatego warto skorzystać z naturalnej mocy olejków roślinnych (masła shea, olejku kokosowego, arganowego czy migdałowego) lub bardziej profesjonalnego wsparcia. Choć okres ciąży i laktacji są bardzo często przeciwwskazaniem do wykonania zabiegów kosmetycznych czy leczniczych, z części z nich kobiety ciężarne i karmiące piersią mogą skorzystać. Które zabiegi na rozstępy w ciąży są bezpieczne? Na pewno profesjonalne masaże uelastyczniające, a także oksybrazja, czyli mikrodermabrazja wodno-tlenowa, delikatnie złuszczająca naskórek. Po zakończeniu karmienia piersią, zwiększa się arsenał metod kosmetologii i medycyny estetycznej. Do walki z rozstępami można wykorzystać peelingi chemiczne, laseroterapię, jak i różnego rodzaju zabiegi fizykalne (ultradźwięki, promienie podczerwone IR). Niekiedy rozwiązanie podsuwa farmakologia (terapia retinoidami). O wyborze najlepszej dla siebie metody należy porozmawiać ze specjalistą. Trzeba przy tym jednak pamiętać, że żaden zabieg na rozstępy ani żaden lek nie przyniesie trwałego efektu, jeśli nie zadba się o zdrowy styl życia – to podstawa piękna i dobrego samopoczucia.